غار خربس
غار خربس (xorbas) یکی از جاذبههای گردشگری شهرستان قشم و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این غارها از جذاب ترین و مهم ترین پدیدههاى کهن زمینشناسی به شمار مىآید.این منطقه همراه با دیگر پدیدهها و کوهها و خود جزیره قشم دنباله چینخوردگىهاى رشته کوههاى زاگرس هستند که در هزارههاى گذشته از زیر آب سربرآوردهاند. روشن است که این غارها در دورههاى تمدنى بعد دچار دگرگونى و تغییرات دیگرى شدهاند که امروزه بازدید کننده های تور قشم را به سمت خود جذب میکند.
این غارهاى دستکنده، مجموعهاى از حفرههایى است که با راهروهاى باریک به همدیگر راه دارند و در تالار مرکزى، که جاى اجتماع بوده و دو تاقچه کوچک جاچراغى نیز ساخته شده است. در پاى دهانه این غارها برکهاى براى نگهدارى آب باران وجود دارد که اکثر ایام سال (جز مواقع بىبارانى) آب دارد.
روستای خربس و قدمت غار خربس
روستاى بزرگ خوربیز یا خربس (خربز) (XARBEZ) اکنون کاملاً ویران شده و جز کلاته گورستان و برکهاى از آن باقى نمانده است. این روستا حداقل تا زمان ساسانیان (۱۴۰۰ سال قبل) مکانى آباد و محل تردد سیاحان و کشتىبانان بوده است. نام خربس خود واژهاى است که در زبان پهلوى از آن مىتوان نشان یافت.
خصوصیات روستایی خربس
در فاصله ۱۰ کیلومترى غرب شهر قشم، خربس در میانکاسهاى وسیع قرار گرفته که اطراف آن را دایرهوار تپههاى کوتاه و بلند مرجانى پوشانیدهاند. این ارتفاعات همگى مشرف به شهرهستند و شهر تا دریا فاصله کوتاهى دارد. در سمت راست، برکه ـ یا آبدان ـ بزرگى است که طاق گهوارهاى آن نشاندهنده قدمت این بنا حداقل تا دوره ساسانى است.
صویری از روستای خربس;
خصوصیات غارهاى خربس
غار خربس که از بیرون ساختار ساده و طبیعى و زمینشناختى خود را همچنان حفظ کردهاند از درون با مجموعه دهلیزها، تالارها و اتاقهاى متعدد به ابعاد ۵/۵ ×۴ متر و چشمهها و روزنهاى گوناگونى که رو به شمال و جنوب دارند مؤید حضور مردمانى از دورانهاى کهن در این جزیره هستند.
تصویری از داخل غار
پیداست که دست آدمیان به مرور زمان و به منظور کاربردهاى گوناگون، شکل و سیماى این غارها و دیوارههاى آنها را دگرگون ساخته و مناسب نیازهاى خود درآورده است. ساختار رازآمیز و تودرتوى غارهاى خربس و قرار گرفتن آن بر بلندى کوه این عقیده را دامن زده که اینجا در روزگار مادها نیایشگاه مهر و محلى براى ستودن الهه میترا بوده است.
اما در جانب راست این غارها و در امتداد دیواره بلند و گسترده زیارتگاه شاه شهید، دهلیزها و دالانهایى نو به دست سنگتراشان هنرمند روزگار کنونى در دل کوه تراشیده شده تا به عنوان الگویى تازه، به شناسایى غارهاى اصلى یارى رساند. در درون این غارهاى جدید و دهلیزها نقشهایى با الهام از طرحهاى باستانى کنده شده که همگى از جلوه و نمودى باستانى و حالتى رمزگونه و نمادین برخوردارند.
اطراف غار خربس
در میاندشت خربس، وقتى رو به شمال بایستیم، آثار ساختمانى قلعه مخروبهاى از سنگ را مىبینیم که احتمال مىرود در دوران بعد (از صفویه به بعد) آن سنگچینها را چندبار بازچین کرده و دوباره فروریخته باشد. در جلو همین قلعه، در فاصلهاى نه چندان دور از غارهاى خربس، گورستانى وسیع و قدیمى وجود دارد که هم گورهاى پیش از اسلام و هم بعد از اسلام در آن دیده مىشود.
تصویری از داخل غار
موقعیت غار خربس
این غار در پانزده کیلومتری شهر قشم در سمت راست جاده قشم به روستای خربس و روستای رمچاه قرار دارد. درست مشرف بر این گورستان، در دیواره صخرهها و در سینه کوه در ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متر چند دهانه به صورت غار مانند به چشم مىخورد که به غارهاى خربس شهرت دارند و درباره آنها سخنان بسیار گفتهاند.
جاذبه های مشابه غارهاى خربس
غارهاى خربس را به لحاظ شکل و ساختار با دخمههاى آذربایجان، کردستان، لرستان، بوشهر، اهواز و شوشتر مقایسه مىکنند.غارهاى خربس به ویژه از نظر فضاهاى درونى شکل و طرح اولیه خود را حفظ کرده و به همین دلیل به شکل کهن خود باقىمانده است.
نکته ای درخصوص غارهاى خربس
نکته قابل توجه و تأمل در مورد غارهاى خربس وجود خفاشهاى دم موشى است که بیشتر در زاویههاى تاریک و بخش انبار ذخایر غار (حفرههاى زیرین) زندگى مىکنند و مدام نیز مشغول زاد و ولد هستند. کارشناسان محیط زیست به علت کاربرى سموم دفع آفات نباتى و عوارض دیگر، نسل این حیوان در جهان را در حال انقراض مىدانند و این جاى امیدوارى است که فعلاً خفاشهاى دم موشى در غارهاى خربس در امنیت کامل به سر مىبرند.
منبع»بادساگروپ
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.